De ijsberg theorie
Van een ijsberg is maar een klein stukje boven water zichtbaar. We weten dat onder water de berg nog veel groter is.
Zo is dat ook met ons en onze kinderen.
Boven water zie je zichtbaar gedrag, dat wat we doen, hoe we ons gedragen.
Maar onder water is er nog veel meer. Daar zit alles was niet direct zichtbaar is, maar wat ons wel maakt tot wie we zijn.
Onder het wateroppervlak
We zijn ons niet altijd bewust van het grote deel van de ijsberg dat onder water zit. Maar het deel dat onder water zit stuurt ons gedrag. Denk aan de gedachten die je hebt, je gevoel, je talenten, zelfbeeld, en waarden.
Echte groei begint dus onder water.
Versterken van binnenuit
Door je kind te helpen om de basis onderin de ijsberg bewuster en sterker te maken verandert er altijd iets, in positieve zin, boven het water. Dat betekent dat als een kind meer zelfvertrouwen krijgt, het makkelijker hulp zal vragen.
Veranderingen onderin de ijsberg hebben vaak nog vele jaren effect. Veel langer van veranderingen die alleen in gedrag, boven water, plaats vinden. Dat komt omdat je werkt van binnenuit, daar zit de kern.
Door kinderen te betrekken bij dit proces en ze te ondersteunen in het versterken van hun eigen kracht kunnen zij van binnenuit groeien. Vol vertrouwen, vanuit zijn unieke talent en met een grote dosis veerkracht.
Veerkracht
Veerkracht kun je zien als een tuimelaar. Door de stevige basis veert dit poppetje telkens weer terug wanneer je het uit zijn evenwicht brengt. Het mooie is dat je kind dit vermogen om op te veren al bij de geboorte in zich heeft.
De natuur geeft het cadeau. Je kunt het zien bij baby’s die in de box blijven proberen om te gaan staan. Of een peuter die zegt ‘Ikke, zelf doen”, is ook zo’n voorbeeld van een gezonde dosis veerkracht.
Kinderen worden dus met veerkracht geboren maar op de één of andere manier raken ze een deel ervan kwijt. Dat is jammer, want ze hebben het zo hard nodig bij het opgroeien. Er zijn een aantal dingen die helpen om de veerkracht van je kind te versterken:
• Ontdek waar je kind plezier aan beleeft.
• Ontdek waar je kind van uit balans raakt.
• Vind de talenten van je kind
• Betrek de mensen uit de kring van je kind
• Stimuleer de groeimindset
Kijken achter gedrag
Als ouder wil je niets liever dan dat je kind lekker in zijn vel zit. Je kind vol met zelfvertrouwen, voor zichzelf op durven komen en stevig in zijn schoen staat. Authentieke die weten dat ze precies goed zijn zoals ze zijn.
Lang niet altijd laten kinderen authentiek gedrag zien. In situaties waarin ze zich onzeker, onveilig of kwetsbaar voelen, zullen ze gedrag gaan vertonen, dat als het ware een laagje, een ‘poppetje’ er vóór is. Dat is dus niet wie ze echt ‘zijn’, maar wat ze doen omdat het nodig is. Gedrag dat kinderen er vóór zetten, kan heel divers zijn. Elke kind, en ook elke volwassene, heeft zijn eigen gedragspatronen, geschikt voor verschillende situaties.
Op het moment dat je kind er ‘gedrag’ voor zet, is dat heel hard nodig. Want als je kind bang is maar het niet durft te zeggen, moet het wel iets doen. Dus bijvoorbeeld heel stoel gaan doen of brutaal of huilen.
Gedrag dat kinderen er vóór zetten, betekent eigenlijk altijd dat er iets aan de hand is.
Voorbeelden van gedragspatronen:
• Ongeïnteresseerd doen
• Het saai vinden
• Snel boos worden
• Snel geïrriteerd raken
• Stoer doen
• Heel veel praten
• Hard roepen dat je het heus wel durft
• Geen hulp willen accepteren
• Opvallen en gek doen
• De hele tijd om hulp vragen
• Lachen zonder plezier
• Moeite hebben met afscheid nemen
• Terugtrekken
• Huilen ‘om niks’
• Niks meer zeggen
• Geen oogcontact hebben
Stress reactie
In de dierenwereld reageren dieren vanuit een reflex als er gevaar dreigt. Ze gaan vechten, vluchten of bevriezen. Als er bij je kind iets aan de hand is, doet je kind precies hetzelfde. De hersenen van mensen reageren op zulke momenten hetzelfde als de hersenen van dieren. Het stuk in ons mensen brein dat zorg voor vechten, vluchten of bevriezen noem je het reptielenbrein. Dit is een oudste deel van onze hersenen. Wist je dat deel van je hersenen bij een baby rond de 7e maand van de zwangerschap al helemaal volgroeid is? Dan ben je dus nog niet eens geboren.
Het gedrag dat je bij een kind ziet als er iets aan de hand is, is eenzelfde reactie. Deze reactie veroorzaakt stress. Want er is iets aan de hand en je moet daarop handelen. Daarom reageer je extra alert als je ergens van schrikt. Ons lichaam doet wat er nodig is voor dat moment. Het wordt ongezond als deze stress te lang aanhoudt. Dat is wat er gebeurt als je kind te vaak of te veel gedrag er vóór zet.



